عدسی
عدسی عضوی است محدب الطرفین ، قابل انعطاف، بدون رگ و شفاف با قطر ۹ میلیمتر و ضخامت۴ میلیمتر که ما بین مایع زلالیه و زجاجیه چشم قرار دارد. و توسط زنولها به شیارهای بین جسم مژگانی اتصال دارد.عدسی در پشت مردمک واقع شده است و عمل تطابق و متمرکز کردن نور بر روی شبکیه را انجام میدهد.
پير چشمي presbyopia
در هنگام مطالعه، عدسی با تغییر انحنا خود این امکان را ایجاد مینماید که بتوانیم اجسام نزدیک را بخوبی ببینیم. این قابلیت از سن ۴۵-۴۰سالگی به بعد، کاهش مییابد و بنابراین پیر چشمی عارض میگردد، بدین معنا که برای دید نزدیک و مطالعه نیاز به عینک جداگانه خواهد بود. هرگاه فردی به نزدیک نگاه میکند، انقباض عضله سیلیاری، کشش عدسی را کم میکند و لذا عدسی کرویتر شده و قدرت انکساری بیشتری پیدا میکند و تصویر جسم نزدیک را بر شبکیه میاندازد (عمل تطابق). در نگاه به دور عکس این حالت اتفاق میافتد. با پیر شدن و کاهش حالت ارتجاعی عدسی ، قدرت تطابق آن کاهش مییابد و فرد تار میبیند.اين همان حالتي است كه به آن پير چشمي گفته مي شود.
تئوریهای پیرچشمی
گرچه هنوز روی علت اصلی پیر چشمی بحث است، مطالعات متعدد بوضوح نشان می دهد که با پیشرفت سن عدسی چشم سفت تر شده و انعطاف پذیری آن کاهش می یابد. هر چند که این پدیده تمام جوانب را توجیه نمی کند؛ حداقل مسئول قسمتی از پیرچشمی است.رونالد شاچارفرضیه دیگری را پیشنهاد کرده که بر طبق آن شروع پیر چشمی عمدتا ناشی از شل شدن رشته هایی است که نیروی لازم برای تغییر شکل عدسی را انتقال می دهند. این تئوری مورد بحث است زیرا هنوز اثبات نشده است. بهر حال؛ عمل جراحی موفق "برای دید نزدیک و مطالعه" نیاز به تکنیکی داردکه عامل مسببیر چشمی را اصلاح کند. در صورتیکه چنین درمانی عملی گردد، طبعا هر کسی با پا به سن گذاشتن پیرچشم شده وداوطلب آن خواهد شد.
روشهای درمان پیرچشمی presbyopia treatment
بهبود پیرچشمی با جراحی(Surgical Reversal of Presbyopia (SRP
رایج ترین روشی که هم اکنون بکار می رود، " بهبود پیرچشمی با جراحی"؛(Surgical Reversal of Presbyopia (SRPنامیده می شود. طبق این تکنیک، فرض بر این است که پیرچشمی ناشی از شل شدن رشته های متصل به لنز است. با استفاذه از چهار "باند متسع کننده اسکلرا(صلبیه)"، فرض بر این است که این رشته ها مجددا سفت شده و قدرت تمرکز را به عدسی باز می گردانند. تا کنون با این تکنیک بیش از 500عمل جراحی در جاهای مختلف دنیا و با نتایج متفاوت انجام شده است. کارآزمایی بالینی در 6 مرکز در آمریکا شروع شده است. این کارهای تحقیقاتی بی خطر بودن و موثر بودن این روش را ارزیابی می کند. ابهامات خاصی در ارتباط با بی خطری این تکنیک مثلا خطر پارگی کره چشم، فرسایش چشم با باند متسع کننده، عفونت وکاهش خونرسانی کره چشم وجود دارد. علی رغم عدم اطمینان از بی خطری و موثر بودن آن، این تکنیک در مکزیک و سایر کشورهای خارج از آمریکا انجام می شود.
اسکلروتومی مژگانی قدامی Anterior Ciliary Sclerotomy or ACS
روش دیگری که " اسکلروتومی مژگانی قدامی" Anterior Ciliary Sclerotomy or ACS نامیده می شود،نیز بر همین فرضیه سفت کردن رشته های متصل به عدسی استوار است. در این روش چند برش نیم ضخامت شعاعی شبیه کراتوتومی شعاعی در اسکلرا یا سفیدی چشم ایحاد می شود.بر طبق گزارشات موجود با این روش به مدت چند هفته بعد از عمل قدرت تمرکز عدسی بهبود می یابد و سپس کاملا به شرایط قبل از عمل برمیگردد.
اسکلروتومی مژگانی قدامی توأم با ایملنت
بعضی از جراحان با قرار دادن قطعاطی از جنس سیلیکون داخل برش های شعاعی سعی در جلوگیری از بازگشت پیرچشمی دارند.
استفاده از لیرز مادون قرمز infrared laser
روش دیگری نیز که با هدف سفت کردن رشته های متصل به عدسی بکار می رود، استفاده از لیرز مادون قرمز برای نازک کردن اسکلرا است.بر اساس گزارشات اولیه از آمریکای جنوبی، با استفاده از دستگاه لیزری که توسط شرکت SurgiLight, ساخته شده؛ این روش قادر است که توانایی قدرت تمرکز عدسی را بر خلاف دو روش قبلی بطور ماندگار،بهبود بخشد.
روش د روشهای نرم کردن هسته عدسیsoften the inside of the crystalline lens
دو روش دیگر نیز با این فرض که پیر چشمی عمدتا ناشی از سخت شدن عدسی و از دست دادن انعطاف پذیری آن است، ابداع شده اند. در روش اول از وسیله ای بنام کاتارکسCatarex استفاده می شود که برای عمل آب مروارید (کاتاراکت) اختراع شده است. با کاتارکس، بطور کامل محتویات عدسی چشم تخلیه شده و کپسول عذسی“bag” باقیمانده با پلیمر قابل ارتجاعی پر می شود. این پلیمر انعطاف پذیری لازم برای بازگشت الاستیسیته برای تغییرقدرت تمرکز عدسی را فراهم می کند. در روش دوم با استفاده از لیزر فوتودیسراپتیو( انهدام با نور)photodisruptive laser ، محتویات عدسی چشم crystalline lens نرم شده و الاستیسیتی بهبود می یابد. هر دوی این روش ها تا مصارف کلینیکی راه زیادی را در پیش دارند.
تعویض عدسی چشم Intraocular Lens Implantation
آخرین روش درمان پیر چشمی از این نظر با سایر روش ها متفاوت است که با رشته های متصل به عدسی چشم و نرم کردن محتویات عدسی سر و کاری ندارد. در این روش عدسی چشم برداشته شده و با عدسی (لنز) مصنوعی جایگزین می شود. عدسی به عضلات مژگانی متصل می شود.در حالت طبیعی عضلات مژگانی باعث تغییر شکل عدسی می شوند ولی در اینجا عدسی را حرکت می دهند.مطالعات اولیه نشان داده که با این روش حداقل مقدار کمی قدرت تمرکز ایجاد می شود. یکی از کمپانی های شروع کننده بنام C & C Visionاست که لنز داخل چسمی با قدرت تطابق بنام AT-45 accommodating intraocular lensرا ساخته است که اکنون فاز اول تائیدیه انجمن دارو و غذای آمریکا FDAرا طی می کند. کمپانی دیگری که لنز داخل چسمی با قدرت تطابقی را ساخته called Human Optics AG (in Erlangen, Germany) از آلمان است.